انواع سم زدایی (ترک اعتیاد با تعویض خون)

سم زدایی که در بین عامه مردم به تصفیه یا عوض کردن خون از مواد شهرت دارد اولین مرحله درمان اعتیاد به مواد مخدر است. 

بسیاری از مردم سم زدایی را معادل ترک اعتیاد می دانند و فکر می کنند با سم زدایی مشکل شخص معتاد برای همیشه حل می شود! اینکه واقعیت سم زدایی چیست و چه جایگاهی در درمان اعتیاد دارد مواردی است که در ادامه مقاله به آن می پردازیم.

همچنانکه بارها گفته ایم درمان اعتیاد دو مرحله دارد.

مرحله اول پاک شدن یا برطرف کردن وابستگی بدنی به مواد بصورتی که بعداز آن،  بیمار با عدم مصرف مواد مخدر خمار نشود.

و مرحله دوم پاک ماندن یا برطرف کردن وابستگی روانی بیمار به صورتیکه شخص بتواند هوس و وسوسه مصرف مواد را در وجود خود کنترل کرده و همیشه انگیزه پاک ماندن را در خود بالا نگاه دارد.

پس به تمام کارهایی که در جهت پاک شدن بدن بیمار از مواد انجام می شود سم زدایی می گویند. نباید تصور کنیم سم زدایی کاری عجیب و غریب و پیچیده است!

انواع سم زدایی:

سم زدایی یابویی یا همان ترک یابویی
اگر فرد معتاد به مدت حداقل 8 روز مواد مخدر و جایگزین های آنرا مصرف نکند. بدون هیچگونه دارویی بعد از تمام شدن علایم خماری که در بسیاری از موارد سخت و طاقت فرساست خود بخود پاک شده و پس از آن دیگر خمار نخواهد شد! شاید این ساده ترین و در عین حال پر دردسرترین نوع سم زدایی باشد! به این سم زدایی در اصطلاح ترک یابویی گفته می شود! این نوع سم زدایی در کمپ ها انجام می شود و قبلا نظایر آن را در فیلم ها زیاد می دیدیم که با بستن شخص به تخت همراه بود!

سم زدایی با کلونیدین بصورت سرپایی

در این نوع سم زدایی بیمار مصرف مواد را قطع کرده و علایم خماری با استفاده از داروهای مختلف که توسط پزشک تجویز می شود کم می شود. داروی اصلی که برای این نوع سم زدایی استفاده می شود کلونیدین است. این نوع سم زدایی برای مصارف کم و سبک مواد و بیشتر بر اساس تمایل بیمار توسط پزشک دوره دیده و با تجربه مورد استفاده قرار می گیرد.  بعد از سم زدایی یابویی این نوع سم زدایی از نظر سختی و پر دردسر بودن در مرتبه دوم قرار دارد.

سم زدایی سرپایی با داروهای آگونیست مانند متادون و بوپره نورفین

در این روش متادون یا بوپرکسین به بیمار تجویز شده و طبق یک برنامه مشخص مقدار آن کم شده و قطع می شود. با کم کردن مقدار دارو علایم بسیار خفیف خماری ظاهر شده و سپس قطع می شود. استفاده از این داروها حتما نیاز به تجربه و آموزش در دوره های تخصصی دارد. در صورت استفاده خود سرانه از این داروها خطر عوارض جبران ناپذیر بیمار را بشدت تهدید می کند. این روش سم زدایی همچنانکه گفته شد اگر توسط پزشک با تجربه و دوره دیده انجام شود مورد قبول ترین روش سم زدایی توسط بیماران محسوب می شود و در صد موفقیت زیادی دارد.

سم زدایی سریع بصورت بستری یا RD

در این نوع سم زدایی بیمار به مدت حداقل چهار روز در مرکز بستری یا بیمارستان بستری شده و با استفاده از دارو بتدریج از مواد پاک می شود. در این روش از داروهای آنتاگونیست مانند نالوکسان و نالترکسان نیز استفاده می شود که روند دفع مورفین از بدن را سریعتر می کنند. در این نوع سم زدایی مانند سایر روشها علایم ترک خفیف تا متوسط را تجربه می کند ولی با توجه به اینکه تحت نظر است این علایم توسط تیم پزشکی درمان می شوند.

سم زدایی فوق سریع یک روزه بصورت بستری یا UROD

در این روش نیز از داروهای آنتاگونیست در حجم زیاد استفاده می شود و به علت اینکه بیمار در حال هوشیاری توانایی تحمل علایم خماری شدید این روش را ندارد بیمار را بیهوش می کنند.

مکانیسم سم زدایی

جالب است بدانید که در تمامی روش های سم زدایی یک اتفاق مشترک می افتد.  با عدم مصرف مواد توسط شخص مورفین موجود در بدن به تدریج از سطح سلولها جدا شده و وارد  خون می شود با گذشتن خون از داخل کبد مورفین تجزیه شده و از طریق ادرار و مدفوع خارج می شود. تنها تفاوت روشهای سم زدایی داروهایی، است که در این روش ها مورد مصرف قرار می گیرد.

• در سم زدایی با کلونیدین علایم ترک یا خماری کاهش می یابد.
• در سم زدایی با داروهای آگونیست بخاطر اینکه مقداری از مواد موجود در بدن با این داروها جایگزین می شود علایم ترک بصورت خفیف و به تدریج ظاهر می گردد و در مدت زمان کوتاهی از بین می رود.
• در سم زدایی به روش های سریع و فوق سریع استفاده از داروهای آنتاگونیست با عث می شود که روند دفع مورفین از بدن سرعت بیشتری پیدا کند.

پس اگر تاکنون فکر می کردید در روش سم زدایی، خون تعویض می شود، از همین الان این تصور غلط را فراموش کنید.

نکته دیگری که فهمیدن آن خالی از لطف نیست اینست که میزان عود و برگشت بیماران درمان شده در تمامی روشها تقریبا یکسان است. و میزان پاک ماندن این بیماران ارتباط چندانی با روش سم زدایی ندارد. اقدامات بعد از سم زدایی مانند درمان نگهدارنده با نالترکسان، درمان های روانشناختی، درمان بیماریهای زمینه ای همراه ( اعم از بیماری های جسمی و روانی )، آموزش خانواده و حمایت های اجتماعی در میزان پاک ماندن بیماران درمان شده حرف اول را می زنند.

متاسفانه در بسیاری از موارد خود بیمار یا خانواده و اطرافیان آن روش سم زدایی را انتخاب می کنند. در حالیکه روش سم زدایی بهتر است توسط پزشک درمانگر انتخاب شود. پزشک درمانگر بعد از مشاوره و معاینه بیمار تصمیم می گیرد که کدام روش سم زدایی برای بیمار از نظر کم خطر بودن و به صرفه بودن مناسب است. در مواردی که پزشک تشخیص دهد  بیمار با سم زدایی، نتیجه زیادی نخواهد گرفت درمان طولانی مدت و نگهدارنده با متادون ( MMT ) یا درمان طولانی مدت و نگهدارنده با بوپره نورفین ( BMT ) بهترین درمان ممکن خواهد بود.

هشدار! قرص‌های لاغری تبلیغ شده در شبکه های ماهواره ای «شیشه» دارند

در پی مرگ ۳ هموطن بر اثر استفاده از قرص‌های لاغری تبلیغ شده در شبکه‌های ماهواره‌ای، قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد‌مخدر از وجود ماده مخدر شیشه در این قرص‌ها خبر داد.
تعدادی از این قرص‌ها را در اختیار آزمایشگاه تخصصی پلیس مبارزه با مواد‌مخدر قرار گرفته  که نتایج  آنالیز آن نشان داد در این محصولات مواد محرک متاآمفتامین یا به‌اصطلاح «شیشه» به‌کار رفته است.

قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد‌مخدر تأکید کرد: وظیفه شناسایی داروهایی که غیراستاندارد است و حاوی مواد محرک متاآمفتامین هستند، با وزارت بهداشت است و وزارت بهداشت هر کدام را که به ما معرفی کند، با آن به‌صورت قانونی برخورد می‌شود. وی وظیفه برخورد با فروشندگان قرص‌های لاغری را پلیس مبارزه با مواد‌مخدر عنوان کرد.

چندی پیش رئیس سازمان غذا و داروی کشور از مرگ 3هموطن بر اثر مصرف قرص‌های لاغری تبلیغ شده در شبکه‌های ماهواره‌ای خبر داده بود.

پاسخ به چند پرسش بازدیدکنندگان گرامی :

·         آیا شیشه تست اعتیاد – مرفین تست – را مثبت می کند ؟

شیشه و آمفتامین از یک خانواده هستند و تست مورفین را مثبت نمی کنند. اما کراک چون حاوی هروئین است تست مورفین را مثبت می کند. (برای سنجش آن در ادرار کیت های اختصاصی موجود است.)

·         آیا بوپرنورفین ( قرص زیر زبانی ) تست اعتیاد – مرفین تست – را مثبت می کند ؟

بوپره نورفین دارویی است که در دوز پایین همانند مخدر و در دوز های بالا بر ضد آن اثر می کند.تست مورفین را مثبت نمی کند. (برای سنجش آن در ادرار کیت های اختصاصی موجود است.)

·         دوره درمانی سم زدایی چند روزه است ؟

دوره سم زدایی با متادون کوتاه مدت ۳۰ روز در نظر گرفته شود اما باز بسته به شرایط بیمار متغیر است. درباره بوپره نورفین با توجه به احتمال بروز عارضه در مصرف با سایر مخدر ها حتما تحت نظر پزشک مصرف شود. در ضمن متادون به صورت قرص ۵و۲۰ و ۴۰ و شربت ۵ میلی در هر سی سی و بوپره به صورت قرص های ۰٫۴ و ۲ میلی وجود دارد.

·         آیا ترامادول و کلردیازپوکساید  تست اعتیاد – مرفین تست – را مثبت می کند ؟

معمولا ترامادول تست های معمول مورفین را مثبت نمی کند.( در بعضی کیت ها نتیجه آزمایش مثبت گزارش شده است ) اما کلردیازپوکساید یا سایر داروهای این دسته گاهی تداخل ایجاد می کنند. در هر حال در این چند روز همه داروها را به ویژه ترکیبات کدئین دار را قطع کنید. در صورت بروز علائم جسمی شدید ناشی از قطغ ترامادول می توانید تحت نظر پزشک کوتاه مدت بوپره نورفین مصرف کنید.

·         داروی ترک اعتیاد به شیشه چیست ؟

برای ترک شیشه درمان دارویی خاصی نیاز نیست با قطع شیشه دوره سه تا چهار روزه پر خوابی خواهید داشت ولی بعد آن احتیاج به مصرف دارو و مشاوره منظم برای کنترل افسردگی و کاهش وسوسه خواهید داشت.

·         آیا مصرف تریاک باعث کاهش قند یا چربی خون می شود؟

تریاک هیچ تاثیری در کاهش قند یا چربی خون ها را ندارد. تنها علائم ابن بیماری را پنهان می کند.

·         آیا مصرف قرص فورزماید  یا قرص ضد حاملگی HD  باعث منفی شدن تست اعتیاد می شود ؟

معمولا فورزماید باعث رقیق شدن ادرار می شود.  قرص HD نیز ممکن است موجب اختلال در نتیجه آزمون شود . اما معمولا TLCقادر به ردیابی مورفین ادرار هست

·         علائم مصرف شیره چیست ؟

 علائم مصرف خوراکی شیره ماننذ سایر مخدر هاست. اما شیره بو ندارد و برای خوردن وقت نمی گیرد. معمولا علائم بارز رفتاری مثل چرت زدن هم ندارد. اما می تواند زمان انزال را طولانی کند.

عوارض قرص و شربت متادون

بسیاری از مردم براین باورند که مصرف کنندگان مواد افیونی بهتر است که مصرف این مواد را به طور کلی قطع کنند. اگر چه این انتخاب برای بعضی از مصرف کنندگان این مواد مناسب به نظر می‌رسد،‌اما برای بعضی از آنها احتمال بازگشت زیاد است.

 تحقیقات نشان داده اند که برنامة نگهدارنده بامتادون می‌تواند جنبه‌های مختلف بهداشتی زندگی فرد معتاد به هروئین را به دلایل زیر ارتقاء بخشد:

*هروئین با مواد دیگر مخلوط می‌شود و ناخالصی آن زیاد است.

*متادون به صورت خوراکی تجویز می‌شود و خطرات ناشی از تزریق هروئین را ندارد.(این امر موجب کاهش خطرات ناشی از استفادة‌ مشترک از وسایل آلوده در تزریق می‌گردد و درنتیجه احتمال عفونت‌های منتقل شونده از راه خون همچون هپاتیتB، هپاتیتC (که موجب مشکلات طولانی مدت برای کبد می‌شوند) و HIV کاهش می‌یابد(.

* افرادی که تحت درمان نگهدارنده بامتادون هستند معمولاً به شیوة زندگی متعادل و باثباتی دست می‌یابند که شامل بهبود وضعیت تغذیه و خواب می‌شود.

*فردکمتر تحت استرس قرار می‌گیرد به این علت که نگران چگونگی تامین هروئین برای استفادة مکرر در طول شبانه روز نیست.

* متادون به مدت طولانی دربدن باقی می‌ماند بنابراین روزانه یک بار مصرف می‌شود.

*میزان جرم جهت تامین هزینة خرید هروئین کاهش می‌یابد.

*موجب کاهش ارتباط معتادان باسیستم قاچاق و عرضه کنندگان مواد می‌شود.

* متادون نسبت به مواد غیر قانونی ارزان تر است.

*می‌توان متادون را قطع نمود (درصورت تشخیص تیم درمانی ).

 عوارض متادون  :

بعضی افراد در برنامة نگهدارنده با متادون علائم ناخواسته ای را در طول درمان تجربه خواهد کرد. ممکن است که علت آن دوزمتادون تجریز شده باشد به صورتی که بسیار کم یا بسیار زیاد باشد که بخصوص درشروع درمان ایجاد می‌شود. بعضی از این علائم ناشی از عوارض خود متادون است.

هنگامی که مقدار تجویز شده بسیار کم باشد علائم شبیه به آنفلوانزا است وشامل موارد زیراست:

* آبریزش بینی، عطسه

*سیخ شدن موها

*دردهای شکمی‌

* دردپشت ومفاصل

*احساس ضعف جسمی

* افزایش درجة حرارت بدن و احساس سرما

* از دست دادن اشتها

* تعریق

*لرزش

*تحریک پذیری و پرخاشگری

*اسپاسم ماهیچه ای وپرش عضلانی

*اختلال درخواب

*تهوع و استفراغ

*ولع برای مواد

* خمیازه

* اسهال

فردی که مصرف متادون را یکباره قطع کند ممکن است بسیاری از علائم ذکر شده را تجربه نماید. علائم ترک ( بازگیری) معمولاً یک تا سه روز بعد از آخرین مصرف شروع می‌شود و در حدود روزششم به حداکثر می‌رسد اما مدت طولانی تری به طولانی می‌انجامد.

علائم ناشی از مصرف متادون به مقدار زیاد عبارتند از:

*خواب آلودگی و چرت زدن

*ضعیف شدن نبض و کاهش فشار خون

*تهوع واستفراغ

*طپش قلب

*تنفس سطحی

*سرگیجه

*مردمک نوک سنجاقی

*اختلال در عملکرد جنسی

*کاهش دمای بدن

*گردش خون ضعیف

بعضی افراد ممکن است عوارض را تجربه کنند که ارتباطی با دوز مصرفی متادون ندارد:

* تعریق (فردبایدحداقل دولیتر آب در روز بنوشدتا دچارکمبود آب بدن نشود)

*یبوست

*درد ماهیچه‌ها ومفاصل

* کاهش میل جنسی ‌

* جوش‌های پوستی و خارش

* احتباس مایع

* کاهش اشتها، تهوع و استفراغ

*دردشکمی

*بی نظمی‌درقاعدگی

این عوارض مدت کوتاهی پس ازمصرف متادون فروکش می‌کند.

* درافرادی که کارکرد کبدی آنها ضعیف است- به طور مثال عفونت هپاتیتB، ‌هپاتیت‌ها ونیز استفادة طولانی مدت از الکل -  مقدار متادون تجویز شده نیاز به نظارت دقیقی دارد.

* افرادی که به مواد افیونی و ابستگی ندارند در صورت مصرف متادون علائمی‌را تجربه خواهند کرد که شبیه به علائم ناشی از مصرف مقدار زیاد متادون است  .

مصرف متادون همراه با سایر داروها

مصرف داروهای دیگر همراه متادون، بخصوص اگر آنها هم مضعف باشند (‌مانند الکل،‌افیونها از جمله هروئین یا بنزودیازپین‌ها مانند دیازپام )، خطر overdose راافزایش می‌دهد. مصرف مقادیر زیاد الکل درچند روز یا چند هفته می‌تواند طول زمان اثر متادون را کوتاه کند و موجب شود که شخص قبل از مصرف دوز بعدی علائم ترک ( بازگیری ) راتجربه نماید توصیه می شود در دوره ترک به هیچ وجه از الکل استفاده نکنید.در صورت قطع الکل برای اختلال خواب می توان از تنظیم دز متادون یا داروهای دیگر بهره برد.

این نکته بسیار مهم است که فرد هنگام مراجعه به پزشک یا دانپزشک، مصرف متادون راگزارش دهد تا داروهائی که موجب تاثیر بر درمان نگهدارنده با متادون می‌شوند را تجویز ننمایند.

قبل از مصرف متادون موارد زیر را در صورت ابتلا اطلاع دهید:

سابقه شخصی یا خانوادگی سندرم long QT

-آسم، COPD, sleep opnea,و سایر اختلالات تنفسی

- بیماری کلیه یا کبد

- کم کاری تیروئید

- انحنای ستون فقرات

- سابقه آسیب مغزی یا تومور مغزی

- صرع یا سایر اختلالات قبضی

- فشار خون پایین

- بیماری کیسه صفرا

-بیماری ادیسون یا آختلال غده آدرنال

- بزرگی پروستات یا مشکلات دستگاه ادرار

-بیماری روحی یا اعتیاد به دارو یا الکل

آیا امکان تقلب در تست مرفین (تست اعتیاد) وجود دارد؟

 متاسفانه بله!

تقلب در آزمایش مواد مخدر, یکی از مشکلاتی است که توسط مصرف کنندگان بطور گسترده صورت می گیرد.ریشه تمایل به تقلب غالبا" از آنجا ناشی می شود که فرد برای پیشگیری ازخسارتی که به او وارد می شود سعی می کند آزمایشگاه راگول زده و منافع مادی و معنوی خود را حفظ کند.مسائلی همچون استخدام , ازدواج , تمدید پروانه کار,محاکم قضایی,حفظ آبرو و اعتبار و... از جمله عللی است که برای فرد انگیزه ای بسیار قوی جهت تقلب ایجاد می کند.

 لکن با عرضه کیت های جدید و آزمایش های تکمیلی از جمله "تست"  TLC امکان تقلب و منفی شدن کاذب  جواب تست به حداقل ممکن رسیده است.

از جمله ترفندهای قدیمی و رایج در هنگام تست عدم اعتیاد عبارت بودند از :

*فرد ، شخص دیگری رابا جعل عکس برروی سند به آزمایشگاه می فرستد و پس ازمهرمنفی,عکس هارا جابجا می کند.

*دریک فرصت مناسب نمونه ادرارخودرابا نمونه دیگری تعویض می کند.

*ساختن شبه ادرار با استفاده از پودرهای ادرارآماده (تجارتی) یا چای و زردچوبه که در توالت با آب شهر مخلوط کرده و در ظرف نمونه گیری می ریزد.

*افزودن موادی از قبیل مایع صابون,آب ژاول ,جوهرلیمو,انواع دترژانتهای آشپزخانه ای ,نمک و سرکه به ادرار تا ادرار از واکنش عبور کند.

*رقیق کردن ادرار با آب شهریا محلولهای خنثی.

*مصرف زیادآب لیمو,سرکه و ویتامین ث.

*مصرف زیاد مایعات و سرم تراپی. 

*مصرف قرصهای گرانقیمت تجارتی که واکنش را ماسکه می کنند.

*مصرف داروهایی مانند دکستران , مواد حاجب رادیوگرافی و سوکروزکه وزن مخصوص ادرار  را بالا می برند .

*مصرف داروهایی مانندکورتیکواستروئید, لوودوپا,متیل دوپاو نیتروفورانها که باعث بالا رفتن کراتینین ادرار می شوند.

 و البته مجددا یادآوری می کنیم که تمامی این روش ها با کیت های جدید قابل شناسایی است و نتیجه آن چیزی جز جواب منفی کاذب در تست ابتدایی و مثبت شدن آن در تست های  تائیدی نخواهد بود که در نهایت موجب سلب اعتماد پزشک ، آزمایشگاه و خانواده از فرد خواهد شد.

متادون در تست اعتیاد ( آیا متادون تست اعتیاد را مثبت می کند ؟ )

در تست ازدواج و استخدامی صرفا مرفین سنجیده می شود و آزمایش مشتقات مورفین که شامل متادون می شود صورت نمی پذیرد.فلذا متادون تست ازدواج و استخدام را مثبت نمی کند.

در آزمایش ادراری تکمیلی – در صورت درخواست – متادون حداکثر تا 10 روز و بوپرکسین حداکثر تا 7 روز تست ادراری مربوطه را مثبت می کند،ولی حضور آن در نمونه ادراری یا سرمی دلالت بر اعتیاد ندارد ، بلکه دال بر درمان اعتیاد یا استفاده به منظورهای پزشکی است.

ترک شیشه

درمان شیشه شامل دوبخش دارودرمانی و روان درمانی است.

معمولا با قطع شیشه تا ۷۲ ساعت پر خوابی خواهید داشت و بعد آن تا دو هفته خلق پایین و افسرده و بی حالی. در صورت سابقه طولانی مصرف ، احتمال اختلال خلقی در ترک هست لذا بهتر است ترک را تحت نظر پزشک با تجربه در ترک شیشه انجام دهید و حتما برای جلوگیری از عود روان درمانی شوید.

بین ۷۲ ساعت تا ۱هفته زمان برای منفی شدن تست اعتیاد به شیشه ( تست آمفتامین) نیاز است.

مدت باقی ماندن مواد ( تریاک ، شیره و ...) در ادرار و جواب تست عدم اعتیاد

پاسخ به چند سوال رایج بازدیدکنندگان گرامی :

آقای امیر پرسیده اند :

من روزی 2 گرم شیره مصرف می کنم. می خواستم بدانم معمولا چند روز بعد از آخرین مصرف شیره  و مصرف  متادون به جای آن تست منفی می شود؟

پاسخ به آقای امیر :

به طور متوسط ۷۲ ساعت بعد از قطع مواد مخدر انتظار منفی شدن تست را داریم. اما تجربه نشان می دهد با توجه به طولانی اثر بودن شیره در موارد مصرف طولانی و خوراکی گاهی  تا 7الی ۱۰روز بعد هم تست مثبت می ماند.

 

آقای امید پرسیده اند :

می خواهم برای یک کار دفتری در یک ارگان دولتی تست اعتیاد بدهم . چجوری تست را منفی کنم بدون اینکه ترک کنم؟

به این کار احتیاج دارم لطفا راهنماییم کنید

پاسخ به آقای امید :

شما می توانید با مراجعه به مراکز مجاز ترک اعتیاد تحت درمان جایگزینی با متادون یا بوپره نورفین قرار بگیرید و بعد از مدت ۱۰ روز تا دو هفته تست مورفین انجام دهید. و ان شالله برای همیشه – و نه صرفا جهت آزمایش عدم اعتیاد و استخدام – از سوء مصرف مواد مخدر و وابستگی به آن رهایی یابید.

آقای رضا پرسیده اند :

آیا مصرف متادون در آزمایش عدم اعتیاد مورفین نشان داده می شود و آزمایش ادرار را مثبت می کند ؟ خواهشمند است راهنمایی بفرمائید.

پاسخ به آقای رضا :

خیر - در تست های روتین عدم اعتیاد ، مرفین تست انجام می شود که مصرف متادون موجب مثبت شدن آن نمی شود.

ترک سیگار

کلینیک ترک اعتیاد رویش لاهیجان ، دوره تخصصی ترک سیگار، جلسات حمایت رفتاری ( حدود پنج جلسه 1 ساعته طی یک دوره 5 هفته ای ) بعلاوه NRT را زیر نظر دکتر جواد موسی نژاد -پژوهشگر و درمانگر اعتیاد - ارائه می کند. .حمایتهای تک نفره یا گروهی در صورت تمایل ارائه می شود

 -با عرض پوزش ،به علت تکمیل ظرفیت، دوره بعدی  جلسات تخصصی ترک سیگار (مشاوره +بوپروپیون+NRT) بعد از تعطیلات سال نو برگزار خواهد شد. جهت ثبت نام با شماره مطب تماس حاصل فرمائید.-

ترک سیگار مهم‌ترین قدمی است که سیگاری‌ها می‌توانند در جهت بهبود طول عمر و کیفیت زندگی خودشان بردارند .بدون در نظر گرفتن این‌که چند سال دارید یا چه مدتی سیگار می‌کشیده‌اید، ترک سیگار به افزایش طول عمر و زندگی سالم‌تر کمک می‌کند. در آنهایی که قبل از سن 50 سالگی سیگار را ترک می‌کنند احتمال مرگ‌ومیر طی 15 سال آینده نصف می‌شود. کیفیت زندگی با ترک سیگار بهتر می‌شود و احتمال سرماخوردگی و آنفولانزا و برونشیت و پنومونی کم‌تر می‌شود.

ترک سیگار آسان نیست، ولی شما می‌توانید ترک کنید. مارک تواین می‌گوید «ترک سیگار آسان است. من تا حالا هزا بار ترک کرده‌ام» احتمالاً شما هم سعی کرده‌اید. چرا ترک سیگار و نکشیدن دوبارة آن برای بسیاری اینقدر کار سختی است؟ جواب نیکوتین است.

نیکوتین ماده‌ای است که به‌طور طبیعی در تنباکو وجود دارد. نیکوتین به اندازة هروئین یا کوکائین اعتیادآور است. با گذشت زمان فرد از نظر جسمی و روحی به نیکوتین وابسته می‌شود. وقتی سیگار می‌کشید، نیکوتین وارد ریة شما می‌شود و در آنجا بلافاصله جذب خون می‌شود و در سراسر بدن انتشار می‌یابد. نیکوتین بر اعضای مختلف بدن شامل قلب و عروق خونی، هورمون‌ها، روش هضم و جذب غذا (متابولیسم) و مغز تأثیر می‌گذارد.عوامل متعددی بر مدت زمان دفع نیکوتین و فرآورده‌های جانبی آن از بدن تأثیر دارد. در بیش‌تر موارد، نیکوتین و فرآورده‌های جانبی آن مثل کوتینین تا 4-3 روز بعد از قطع مصرف سیگار در بدن افراد سیگاری باقی می‌ماند.نیکوتین احساس خوبی در فرد سیگاری ایجاد می‌کند که او را به مصرف دوباره تشویق می‌کند. نیکوتین همچنین با تداخل در جریان اطلاعات بین سلول‌های عصبی نوعی احساس آرامش ایجاد می‌کند.بعد از مدتی، بدن افراد سیگاری نسبت به نیکوتین مقاومت پیدا می کند. مقاومت بدین معنی است که برای ایجاد اثرات مشابه قبلی به میزان بیش‌تری نیکوتین نیاز است و این یعنی افزایش مصرف سیگار.

وقتی سیگاری‌ها سعی می‌کنند سیگار را ترک کنند کمبود نیکوتین منجر به بروز علائم قطع می‌شود. علائم قطع، هم جسمی و هم روحی است. از نظر جسمی بدن به کمبود نیکوتین واکنش نشان می‌دهد. از نظر روانی آدم سیگاری مجبور به کنار گذاشتن عادت سیگار کشیدن است که موجب تغییرات اساسی در شیوه زندگی است. برای ترک موفق سیگار باید به هر دو جنبة جسمی و روانی توجه داشت.

در کسانی که برای مدت چند هفته یا بیش‌تر به‌طور مرتب سیگار کشیده‌اند و ناگهان مصرف آن را قطع کرده یا میزان مصرف را تا حد زیادی کاهش داده‌اند، علائم قطع ظاهر می‌شود. علائم معمولاً طی چند ساعت از آخرین مصرف سیگار شروع می‌شوند و طی 2 تا 3 روز وقتی که میزان نیکوتین و فرآورده‌های جانبی آن در بدن کم می‌شود، به حداکثر می‌رسد. علائم قطع از چند روز تا چندین هفته باقی می‌ماند و با گذشت زمان و عدم مصرف سیگار بهتر می‌شود.

بروز این علائم معمولاً سیگاری‌ها را به شروع دوباره مصرف سیگار وادار می‌کند تا سطح نیکوتین خون به مقادیر قبل از بروز علائم قطع باز گردد.

برنامة ترک سیگار شامل چه مراحلی است؟

برنامة ترک سیگار به گونه‌ای طراحی شده است تا جهت تشخیص و کنار آمدن با مشکلاتی که حین قطع مصرف سیگار ایجاد می‌شود، به فرد کمک کند. این برنامه همچنین از وی حمایت می‌کند و موجب دلگرمی او می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد بهترین برنامه‌ها شامل مشاوره رودررو و گروه درمانی است. ارتباط قوی بین مدت زمان انجام برنامه و میزان موفقیت آن وجود دارد. به‌طور کلی هرچه برنامه کامل‌تر باشد احتمال موفقیت آن بیش‌تر است.مثلاً با افزایش تعداد یا زمان جلسات یا تعداد هفته‌های برگزاری آنها می‌توان برنامة کامل‌تری داشت. در این برنامه توجه به این موارد لازم است: 

-   مدت زمان هر جلسه حداقل بین 15-30 دقیقه باشد.

- حداقل 4 جلسه باید برگزار شود.

 -جلسات باید حداقل 2 هفته (یا بیش‌تر) ادامه داشته باشد.

درمان جایگزین نیکوتین:

همان‌طور که قبلاً ذکر شد، نیکوتین موجود در سیگار موجب وابستگی جسمی به آن می‌شود. کمبود این ماده در صورت قطع مصرف، موجب علائم ناخوشایندی می‌شود. با درمان جایگزین نیکوتین (NRT)، این ماده به‌صورت آدامس، برچسب و اسپری بدون سایر مواد مضر سیگار، مصرف می‌شود. این روش برخی از علائم ترک را از بین می‌برد و شما می‌توانید بر جنبة روانی وابستگی به سیگار تمرکز کنید  

درمان جایگزین نیکوتین چگونه عمل می‌کند؟ 

 ...

                                             ( بر روی ادامه مطلب کلیک کنید )  

رواج ماده مخدر "بی تی" در میان دانش آموزان

ماده مخدر "بی تی" در بین دانش آموزان جولان می‌دهد. پدران و مادران باید بشدت مواظب باشند. پان پراگ  یا بی تی BT نام محصولی است خطرناک، اما بسیار ارزان که در بسته‌های سبزرنگ و به قیمت کم‌تر از 500 تومان حتی در برخی سوپرمارکت‌ها نیز یافت می‌شود. محصول کشور هندوستان است که مخدرهای مشابه آن نیز در پاکستان و افغانستان تولید می‌شوند و دقیقاً همانند مخدر ناس، از طریق بزاق دهان مصرف می‌شود. هر چند پیش‌تر برخی رسانه‌ها اشاره‌ای به این قبیل ماده مخدر داشتند؛ اما به دلیل برخی کم توجهی‌ها هنوز این مخدر ارزان قیمت برای عمده مردم و جوانان ناشناخته است. مواد اولیه این محصول خطرناک، تنباکو، آهک، خاکستر، ادویه‌های معطر، ساخارین که ماده ای بسیار سرطان‌زاست و برای افزایش قدرت نشئه‌گی و سرخوشی ترکیبات مخدر و یا توهم‌زایی چون تریاک و حشیش و ترکیبات شیمیایی دیگر چون آرسینک، منیزیم، سرب و حتی داروهای روان گردان از قبیل اکستازی گزارش شده است.

بزرگ‌ترین فاجعه این مخدر ویران‌گر که در بسته‌‌بندی‌های بسیار شیک و با طعم انواع میوه‌ها وجود دارد این است که اگر تریاک و حتی کراک و هروئین و سایر مواد مخدر سنتی و صنعتی، قشر بزرگ سال، جوان و یا حتی نوجوانان را مورد هجمه قرار داده‌اند؛ این سرطان بی‌صدا نوک پیکان شومش را به سمت کودکان و خردسالان دانش‌آموز نشانه رفته است و گویا قصد دارد تمام جامعه را شخم بزند!