تاریخچه
متادون در ۱۹۳۷ در آلمان ساخته شد. پس از پایان جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار گرفت و سودمندی آن در کنترل اعتیاد در دهه ۱۹۶۰ کشف شد. بنا به یک افسانه مشهور «دولوفین» (Dolophine) نام تجاری دارو از نام آدولف هیتلر گرفته شده، اما در واقع این نام از واژه لاتین (dolor) به معنای درد و فین به معنای پایان میآید.
نحوه تجویز
در حال حاضر متادون به دو شیوه اصلی سم زدایی و درمان نگهدارنده استفاده میشود. هر دو روش باید تحت نظر پزشک و در مراکز مجاز ارائه شود تا ضمن جلوگیری از بروز عوارض بالقوه، حداکثر راندمان درمانی حاصل شود.
فواید
درمان نگهدارنده با متادون فواید زیر را به همراه دارد:
· مصرف مواد غیرقانونی را کاهش میدهد.
· زندگی بیمار را ثبات میبخشد.
· زندگی سازنده را ممکن میسازد.
· مصرف خودسرانة داروها را کاهش میدهد.
· از ارتکاب اعمال غیرقانونی میکاهد.
· رفتارهای پرخطر به خصوص تزریق مشترک که همراه با خطر انتقال بیماریهای پاتوژن خونی همانند ایدز و هپاتیت است را کاهش میدهد.
· بیماری و مرگ و میر ناشی از مواد را کاهش میدهد.
بنابراین درمان نگهدارنده با متادون هم برای فرد و هم جامعه ثمربخش است.
عوارض
عوارض متادون مشابه سایر مواد افیونی است:
· وابستگی فیزیولوژیک
· تهوع و استفراغ
· سرگیجه، احساس سبکی در سر
· تعریق شبانه و منگی
· تغییر در عادت ماهیانه (اغلب سوءمصرفکنندگان مواد افیونی در این زمینه اختلال نشان میدهند که بامتادون بهبود مییابد)
· کاهش اشتها در اوایل مصرف (معمولاً به سرعت مرتفع میشود)
· دپرسیون تنفسی (به خصوص در حضور سایر مواد تضعیفکننده دستگاه عصبی)
گزارشهای موردی: افت فشار خون، ادم، کولاپس
علائم مسمومیت با متادون
· تکلم بریدهبریده
· راه رفتن بیثبات
· اختلال در تعادل
· خواب آلودگی
· حرکات کند بدنی
· استوپور
مسمومیت با متادون یک اورژانس پزشکی است و اقدام فوری را طلب میکند. مسمومیت میتواند به حالات زیر منجر شود:
· اغماء (بیمار قابل بیدار کردن نیست، خرخر تنفسی دارد، تون عضلانی اندامها کاهش یافته و سیانوزه است)
· دپرسیون تنفسی و هیپوکسی
· مرگ